Paradigmanın Yaşam Döngüsü

Paradigma Evreleri

1. Yavaş büyüme (üstel büyümenin ilk evresi)
2. Aşağıdaki S eğrisi şemasında görüleceği gibi, hızlı büyüme (üstel büyümenin ileri, patlama evresi)
3. Söz konusu paradigmanın olgunlaşmasıyla eriştiği düzlük bu üç aşamanın ilerleyişi, sağa doğru esneyen bir S harfine benzer.

Aşağıdaki resimlerde S eğrisi çizimi, süregelen bir üstel eğilimin nasıl ardışık S eğrilerinden oluşabildiğini göstermektedir.her S eğrisi öncekinden daha hızlı (zamanda ya da x ekseninde daha az zaman gerektirir) ve daha yüksektir (performansta, yani y ekseninde, daha fazla yer kaplar S eğrileri, biyolojik evrim için tipiktir:

Rekabetçi nişlerde işleyen, sınırlı yerel kaynaklar için mücadele eden, görece değişmez karmaşıklığa sahip bir sistem (örneğin, belli bir türe ait bir organizmanın) yinelenir.bu, çoğunlukla, örneğin bir türün kendisi için elverişli yeni bir ortama rastlamasıyla ortaya çıkar. düzlüğe" erişmeden önce, sayılan üstel olarak artacaktır.

Bir evrim sürecinin (ister moleküler olsun ister biyolojik, kültürel ya da teknolojik) genel üstel büyümesi, artan gücü ve birbiri ardına gelen her paradigmayla gelişen verimliliği sonucunda, herhangi belirli bir paradigmada (belirli bir S eğrisi) görülen büyümenin sınırlarının yerine geçer.bu nedenle, evrim sürecinin üstel büyümesi birden çok S eğrisine yayılır.

Bu olgunun çağımızdaki en önemli örneği, bilgi işlemin aşağıda irdelenen beş paradigmasıdır.önceki bölümde paradigma değişimlerinin ivmesi için verilen grafiklerde gösterilen evrim gelişiminin tamamında, birbirini izleyen S eğrileri görülmektedir.

Yazı ya da matbaa gibi kilit olayların her biri, yeni bir paradigmayı ve yeni bir S eğrisini göstermektedir. evrimde, kesintili denge adı verilen kuram, evrimi hızlı değişim dönemlerinin ardından gelen göreceli durağanlık dönemleriyle betimler.

Çığır açan olaylar şemasında yer alan kilit olaylar gerçekten de düzende (ve çoğunlukla karmaşıklıkta) görülen üstel artış dönemlerindeki yenilenmelere karşılık gelir ve bu yenilenmeleri izleyen dönemlerde her paradigmanın kavuşması, yani kapasitesinin sınırına yaklaşmasıyla da büyüme yavaşlar.

Sonuçta, kesintili denge kuramı, paradigma değişimleri yoluyla yalnızca kesintisiz bir ilerleme öngören modele kıyasla daha iyi bir evrim modeli ortaya koyar. ancak, kesintili dengenin kilit olaylan daha hızlı değişimlere neden olmakla birlikte, ani sıçramaları temsil etmez.

Örneğin, DNA'nın ortaya çıkması organizmanın tasarımının evrimsel gelişiminde büyük bir yükselişe anlık sıçramaya değil dolayısıyla karmaşıklığın artmasına neden olmuştur. teknolojinin yakın tarihinde bilgisayarın icadı, insan-makine uygarlığının kontrol edebileceği bilgi karmaşıklığında hala sürmekte olan bir diğer ani yükselişi başlatmıştır.

Bu ikinci yükseliş, biz evrenin bize ait bölgesindeki madde ve enerjiyi, altıncı bölümdeki evrenin zeki yazgısı üzerine kısmında irdeleyeceğimiz fiziksel sınırlara dayalı bilgi işleme doyuruncaya kadar asimptotuna ulaşmayacaktır

Paradigmanın yaşam döngüsünün bu üçüncü ya da olgunluk evresinde, gelecek paradigma değişimi için baskı artmaya başlar.teknoloji söz konusu olduğunda, gelecek paradigmayı oluşturmak için finansal yatırımlar seferber edilir.

Düz tümleşik devre üzerinde fotolitografi kullanan küçük transistörlerin oluşturacağı paradigma için her ne kadar en az bir on yıl daha gerekse de, günümüzde bunu üç boyutlu moleküler bilgi işleme yönelik yürütülen kapsamlı araştırmalarda görüyoruz.

Genelde, bir paradigma maliyet performansının asimptotuna yaklaştığında, ardından gelecek teknik paradigma niş uygulamalarda çoktan işlemeye başlamış olur. örneğin, 1950'lerde mühendisler bilgisayarlarda daha yüksek fiyat performansı elde edebilmek için vakum tüplerini, artık bu işlem uygulanabilir olmaktan çıkıncaya kadar küçülttüler.

Bu noktada, 1960 dolaylarında, transistörler portatif radyolarda güçlü bir niş pazar elde etmişti, sonra bilgisayarlarda vakum tüplerinin yerine kullanılmaya başlandı.bir evrim sürecinin üstel büyümesinin temelinde yatan kaynaklar görece sınırsızdır.

Bu tür bir kaynak (belirttiğim gibi bir evrim sürecinin ürünleri büyümelerini bir düzene göre sürdürdükleri için) evrim sürecinin doğrudan kendisinin (giderek artan) düzenidir. evrimin her aşaması kendinden sonraki aşama için daha güçlü araçlar sağlar.

Örneğin, DNA'nın ortaya çıkması biyolojik evrimde daha güçlü ve hızlı evrimsel "deneyleri" mümkün kılmıştır. Ya da daha yeni bir örnek vermek gerekirse, bilgisayar destekli tasarım araçlarının ortaya çıkışı, gelecek kuşak bilgisayarların daha hızlı gelişmesini sağlamaktadır.

Düzenin aralıksız üstel büyümesi için gerekli diğer kaynak, evrim sürecinin içinde yer aldığı ve daha fazla çeşitlilik seçeneğini sağlayan ortamın kaosudur. kaos, bir evrim sürecinin daha güçlü ve verimli çözümler keşfedebilmesini hazırlayan değişkenliği sağlar.

Biyolojik evrimdeki çeşitlilik kaynaklarından biri de eşeyli üreme yoluyla gen birleşimlerinin karışması ve eşlenmesidir.eşeyli üremenin kendisi tüm biyolojik uyum sürecini hızlandırıp, eşeysiz üremeye göre çok daha fazla genetik birleşim çeşitliliği sağlayan bir evrimsel yenilikti.

Çeşitliliğin diğer kaynaklan, değişinim ve sürekli değişen çevre koşullarıdır. teknolojinin evrimin de insanın yaratıcılığının değişken pazar koşullarıyla birleşmesi yenilikçi sürecin sürekliliğini sağlamaktadır.