Osteoporoz (Kemik Erimesi) Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Osteoporoz (Kemik Erimesi) Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

İskelet sistemini oluşturan kemikler yüksek oranda kalsiyum içeren yapılardır. Bebeklik ve çocukluk dönemlerinde hızlı bir şekilde kemik yapımı söz konusudur. Adölesan (ergenlik) dönemin sona erdiği 20'li yaşların sonlarına doğru ise kemik yapımı, kemik yıkımı ile hemen hemen aynı seviyelere gelir. Bu andan itibaren yaş ilerledikçe kemiklerde yıkımın geciktirilmesi açısından kalsiyum ve D vitamini alımına özen gösterilerek kemik kütlesi ve sağlığı korunmalıdır.

Yaşın ilerlemesiyle birlikte kemik yıkımı hızlandığından, bu durum dengesiz beslenme ile de birleştiğinde Osteoporoz olarak da bilinen kemik erimesi tablosunu geliştirmeye başlar. Erken dönemde büyük sorunlara yol açmasa da yaş ilerledikçe kemiklerde hasar oluşumuna yol açabileceğinden, hastalık rutin taramalar ile erken dönemde tespit edilerek gerekli tedavi prosedürleri uygulanmalıdır.

Osteoporozun Tanımı ve Yapısı

Sağlıklı ve genç kemiklerde güçlü kollajen liflerine bağlı mineraller ve çoğunlukla da kalsiyum tuzlarından oluşan bir yapılanma söz konusudur. Yaşlanmayla birlikte bu yapının gücünü kaybederek zayıflaması ve dayanıksızlaşması normaldir. Fakat osteoporoz, kemik yoğunluğundaki aşırı düşüş nedeniyle kemiklerin çok daha kırılgan bir yapıya dönüşmesi anlamına gelir.

Kemik erimesi olarak bilinen osteoporoz, kelime olarak süngerimsi (gözenekli) kemik anlamına gelir. Kemiklerin içlerinde boşluklar oluşarak yoğunlukları azalır. Bu da kırılmaya ve çatlamaya yatkın hale gelmelerine neden olur. Çoğunlukla bir kırık veya çatlak geliştikten sonra kemiklerin görüntülenmesi sonucunda tespit edilir. En yaygın görüldüğü bölgeler el bilekleri, omurga ve kalçadır.

Kemik Erimesi Belirtileri Nelerdir?

Kemik erimesi, sinsi bir hastalıktır ve erken dönemde genellikle belirti vermez. Ancak ilerlemesi durumunda şu semptomlar görülebilir:

Omurga içerisinde kırık veya çökmüş bir omurun neden olduğu bel ağrıları
Zamanla kemiklerin eğrilmesine bağlı olarak boyun kısalması
Kamburlaşma ve çarpık duruş
Basit hareketlerde (öksürme, hafif çarpma) bile ortaya çıkabilen kırılma ve çatlamalar

Nedenleri ve Risk Faktörleri

Yaş ilerledikçe kemik yapımı kemik yıkımına yetişemez hale gelir. Bu süreci hızlandıran faktörler şunlardır:

Yetersiz kalsiyum, fosfor ve D vitamini alımı
Kadın cinsiyet (özellikle menopoz sonrası dönem)
İleri yaş ve genetik yatkınlık
Hareketsiz yaşam tarzı, sigara ve alkol kullanımı
Tiroid hormon bozuklukları ve steroid içerikli ilaç kullanımı

Teşhis ve Tedavi Yöntemleri

Kemik erimesinin kesin teşhisi için DEXA (Kemik Yoğunluğu Ölçümü) yöntemi kullanılır. Bu yöntem ağrısızdır ve düşük radyasyon içerir. Tedavi süreci ise hastalığın seviyesine göre planlanır:

İlaç Tedavisi: Kemik yıkımını yavaşlatan bifosfonatlar ve diğer ilaçlar.
Hormon Tedavisi: Özellikle menopoz sonrası dönemde östrojen destekleri veya raloksifen kullanımı.
Yaşam Tarzı: Kalsiyum ve D vitamini takviyeleri ile birlikte düzenli egzersiz programları.

Eğer siz de risk grubundaysanız, belirtilerin ortaya çıkmasını beklemeden bir sağlık kuruluşuna başvurarak kemik taramalarınızı yaptırmalısınız. Erken teşhis, ileride oluşabilecek ciddi kırıkların önüne geçer.